دفاع پایان نامه
دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی
دانشکده علوم انسانی
گروه حقوق
اطلاعیه برگزاری جلسه دفاع پایان نامه
جلسه دفاع رساله کارشناسی ارشد حقوق بین الملل
با عنوان
حق آموزش کودکان در اسناد بین المللی
نگارنده
مطهره رفیعی
استاد راهنما
دکتر منوچهر توسلی
استاد مشاور
امیر مقامی
روز سه شنبه 25/6/93 – ساعت 11صبح
سپاهانشهر، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، ساختمان شماره یک، سالن شهید مطهری
چکیده پایان نامه:
حق آموزش یک حق بنیادین بشر وابزار ضروری برای تحقق دیگرحقوق بشر است که مهمترین ذی نفعان آن کودکان هستند، حق آموزش کودکان به دلیل آسیب پذیر بودن و نیاز های خاص کودکان باید مورد حمایت ویژه قرار گیرد سازمان ملل متحد با تصویب دهه سواد آموزی و دهه آموزش حقوق بشر کمک شایانی به توسعه این حق بشری نمود منشور جهانی حقوق بشر ،اعلامیه حقوق کودک ، کنوانسیون حقوق کودک و سایر اسناد بین المللی به حمایت ویژه از این حق پرداخته اند طبق این اسناد آموزش ابتدایی باید واجد وصف رایگان و اجباری برای همه کودکان باشد، اهداف و محتوای آموزش کودکان باید مروج حقوق بشر و آزادیهای اساسی صلح و تفاهم و فارغ از هرگونه مبنای تبعیض آمیز باشد و کودکان در شرایط دشوار نیز نباید از این حق محروم شوند دولت ها طبق این اسناد متعهد به احترام، حمایت و ایفا حق آموزش کودکان هستند. این پایان نامه با توجه به اسناد بین المللی به بررسی حمایت های حقوق بین الملل از حق آموزش، حقوق کودکان بر دریافت آموزش ،تعهدات دولت ها و چالش های این حق می پردازد
واژگان کلیدی:
حق آموزش، اسناد بین المللی ،کنوانسیون حقوق کودک 1989 ،یونسکو،یونیسف
نتیجه گیری:
در پاسخ به این سوال که حق آموزش در حقوق بین الملل از چه جایگاهی برخوردار است؟ باید گفت که حق آموزش در اسناد ین المللی از حمایت بی نظیر بر خوردار بوده است در اسنادی چون اعلا میه جهانی حقوق بشر و میثاقین ،کنوانسیون حقوق کودک،کنوانسیون منع تبعیض در آموزش واسناد منطقه ایی بر آموزش ابتدایی رایگان و اجباری ،عدم تبعیض در آموزش و الزامات حقوق بشری به صورت مکرر تا کید شده است به گونه ایی که این تعهدات به عنوان یک هنجار یا قاعده عرفی در سطح بین الملل شناخته می شود و با عنایت به مفاد اسناد حقوق بشری می توان این حق را واجد وصف آمرانه دانست و نقض آن را مطابق با با این اسناد نقض آشکار یک قاعده آمره بین المللی دانست
دولت ها در اسناد عام بین المللی خود را متعهد به ریشه کن کردن سریع بی سوادی ،ترویج آموزش برای همه ،ازبین بردن تمامی اشکال تبعیض در آموزش دختران، ازبین بردن هر گونه مفهوم کلیشه ایی از نقش زنان از سر فصل های کتب درسی ،در دسترس نمودن آموزش ابتدایی ،متوسطه،فنی حرفه ای و عالی نموده است و در اسناد خاص حقوق کودک آموزش را ابزاری برای حل کلیه مشکلات کودکان ، بهبود کیفیت زندگی کودکان می نگرد واین حق را برای کودکان یک الویت جهانی می داند وعلاوه بر تعهدات عام دولتها را ملزم به تعهداتی خاص چون تشویق کودکان به حضور در مدرسه وکاهش غیبتها،ایجاد یک محیط کودک پسند برای یاد گیری عاری از خشونت سواستفاده و تبعیض ، استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در جهت ترویج آموزش ،تضمین آموزش کودکان در زمان بحران و پس ازآن ،منطبق کردن برنامه های آموزشی با نیاز کودکان خاص،احترام به حقوق والدین در زمینه انتخاب نوع آموزش کودکان مطابق با اعتقادات آنها ،در دسترس قرار دادن امکانات آموزشی برای همه کودکان بدون در نظر قرار دادن خواستگاه اجتماعی و جنسیت دانسته اند و در اسناد منطقه ایی نیز مطابق با نیازهای هر منطقه استاندارد های آموزشی را تصویب نموده اند اسناد حقوق بشری اروپایی بر آزادی آموزش ،اسناد آمریکایی بر اهداف آموزش ،اسناد آفریقایی برحمایت از حق آموزش دختران و زنان ، حذف خشونت جنسی در مدارس ودر اسنادحقوق بشری کشورهای اسلامی بر حق آموزش مبتنی بر دین و شریعت تاکید شده است و بدین سان حق آموزش مورد حمایت ویژه در اسناد بین المللی حقوق بشری قرار گرفته است
در این میان در کنار تعهدات سنگین دولت ها در امر خطیر و سر نوشت ساز حق بر آموزش نمی توان نقش سازمان های بین المللی چون سازمان ملل متحد ،یونیسف ،یونسکو ،سازمان بین المللی کار ،بانک جهانی و سازمان های غیر دولتی را نادیده گرفت اقدامات زیادی در قالب ساز مان های بین المللی در زمینه حق آموزش صورت گرفته است که باعث ارتقا جایگاه حق آموزش در عرصه جهانی شده است سازمان ملل با تصویب دهه سواد آموزی سازمان ملل یک ابتکار عمل در جهت افزایش 50 درصدی سطح سواد جهانی ایجاد نمود یونسکو نیز آموزش را به عنوان یکی از فعالیت های اصلی خود می داند و با بر گزاری اجلاس های متعدد به حمایت از این حق پرداخته است سازمان بین المللی کار نیز به اموزش به عنوان ابزاری برای امحای کار کودک نظر دارد یونیسف نیز نقش عمده ایی در حمایت از حق آموزش کودکان به خصوص در شرایط مخاصمات مسلحانه،افزایش کیفیت در آموزش ابتدایی و متوسطه از طریق کودک پسند نمودن مدارس،توانمند سازی دختران از طریق آموزش دارد بانک جهانی نیز از سرمایه گذاران اصلی در این زمینه می باشد بنا براین حق آموزش یکی از بنیادی ترین حقوق بشر در جهان معاصر محسوب می شود
بدین سان حق آموزش از جایگاه و وحمایت بی نظیردر اسناد و سازمان های بین المللی برخوردار می باشد به گونه ایی که بعضی از هنجارهای آن به صورت یک قاعده عرفی بین المللی در آمده است و برای کشورهایی که این اسناد را امضا ننموده اند نیز الزام آور می باشد اما ین واقعیت وجود دارد که علی رغم تعهدات جهانی به ایفای کامل حق آموزش هنوز 69 ملیون کودک از آموزش ابتدایی محروم هستند و بسیاری از آنها به دلایلی چون فقر تبعیض جنسیتی و نژادی و مذهبی و عدم ایفای تعهدات دولت ها مجبور به به ترک تحصیل می شوند البته گزارشات اهداف توسعه هزاره نوید بخش می باشد زیرا که کودکان محروم از آموزش از سال 2000 کاهش یافته است اما تا رسیدن به اهداف تا سال 2015 فاصله زیادی وجود دارد.