دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی
دانشکده حقوق و الهیات
گروه حقوق
اطلاعیه برگزاری جلسه دفاع پایان نامه
جلسه دفاع پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی
با عنوان
سازوکارهای ترمیمی جرایم جنسی دانش آموزی با مطالعه موردی دبیرستانهای منطقه فلاورجان
نگارنده
لیلا جعفری
استاد راهنما
دکتر راضیه قاسمی
استاد مشاور
دکتر محمّدرضا شادمانفر
شنبه 25 شهریور 96 - ساعت 15
دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی
چکیده پایان نامه:
عدالت ترمیمی زمینه و روش اندیشیدن، درباره‌ی جرم وچگونگی پاسخ به آن می باشد و بر آن است که کلیه طرفین درگیر در جرم را در این فرایند مشارکت دهد و با حل و فصل اختلافهای ناشی از ارتکاب بزه و آشتی بین طرفهای ذینفع، به وسیله قدرت حاکم و دولت و جامعه محلی و با حضور فعال بزه دیده و بزهکار در چارچوب میانجی گری، مذاکره، مصالحه، نشست و... که ساز و کارهای مختلف «عدالت ترمیمی» محسوب می شوند جرم زدایی کند، همچنین درصدد فراهم کردن تشفی خاطر نوجوان بزه دیده ای است که در این میان مورد آسیب روحی وجسمی واقع شده است، عدالت ترمیمی با ارائه و تبیین متفاوت نقش‌ها ونیازها، در پی آن است که بزه دیده و بزهکار را به مثابه دو انسان صاحب کرامت پنداشته و ترس و دلهره را از بزه دیده برطرف سازد تا از بزه دیدگی ثانویه وی پیشگیری کند. از دیگر اهداف عدالت ترمیمی در مورد بزه دیدگان جبران خسارت آنهاست. لذا در این تحقیق که با استفاده از روش توصیفی _تحلیلی و با کاربرد روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای واینترنتی با مطالعه اسناد و قوانین، کتب ومقالات حقوقی و ونیز از روش تحقیق میدانی با استفاده ازابزار مصاحبه، با تعداد (30 نفر) از دانش آموزان دختر دبیرستان های منطقه فلاورجان، گرد آوری شده سعی بر آن است که سازو کارهای ترمیمی در وقوع جرائم جنسی دانش آموزی را بررسی نموده و نتایج حاصله از این تحقیق بیانگر آن است که کاربرد شیوه هایی مانند میانجیگری گروه خانواده ومدرسه، گردهمایی و تشکیل حلقه ها وانضباط ترمیمی، به عنوان روش های جایگزین مجازات کیفری، با ایجاد مکانهای حمایتی وامن، با کمک مراکز دولتی ونیروی انتظامی وحمایت افراد خیّر این شهرستان و با مساعدت و کمک مربیان ومشاوران امور تربیتی در مراکز آموزشی، به شناسایی وتجزیه وتحلیل مشکلات دانش آموزان درمعرض بزه، اصلاح وجبران صدمات وارده به آنها و ترمیم خسارات ناشی از بزه-دیدگی نوجوانان درمراکز آموزشی این منطقه میتوان اقدام نمود.
واژگان کلیدی: عدالت ترمیمی- بزه دیده– بزهکار- جبران خسارت- جرائم جنسی دانش آموزان فلاورجان.
نتیجه گیری: در جمع بندی کلی نتایج پس از بررسی مصاحبه ها وتفسیر وتحلیل یافته های تحقیق این نتیجه حاصل شد، که ارائه وانجام سازوکارهای ترمیمی از وظایف و مسئولیت های همهی کسانی است که به نوعی با دانش¬آموز در معرض بزه در ارتباط هستند و ریشهیابی و اصلاح انحرافات رفتاری در آنها از مسائلی است که از طرف همه¬ی افراد و نهادهای مربوط باید مورد توجه ودقت نظر قرار گیرد.
این پژوهش بر اساس سه سوال و سه فرضیه، نگاشته شده است، باتوجه به آنچه در ابتدای تحقیق مطرح نمودیم به سازوکارهای حاصل از پژوهش پیش رو پرداخته وپیشنهادات خود را ارائه می دهیم.
سوال اول پژوهش حاضر، بدین شرح است که: رویکرد عدالت ترمیمی در جرائم جنسی دانش آموزی بر چه مبنایی است؟ وفرضیه ای که در پاسخ به این سوال مطرح شد از این قرار است که :عدالت ترمیمی به عوامل زیربنایی جرم می پردازد و در صدد ترمیم روابط و ایجاد تعادل میان دغدغه های بزهکار ، بزه دیده و همه افرادی است که از وقوع جرم تاثیر پذیرفته اند. عدالت ترمیمی با رویکرد اصلاح مدارانه و سازشی سعی در بهبود جرائم جنسی دانش آموز بزه دیده وبزهکار دارد. فرهنگ های سنتی و بومی در صلح و سازش و پیشگیری از انتقام خصوصی از رویکردهای عدالت ترمیمی در جرائم جنسی دانش آموزان است. عدالت ترمیمی در آموزه های دینی و کار بست های پیشگیرانه آن نقش مهمی در اصلاح روابط دانش آموز بزهکار وبزه¬دیده دارد. بیان موارد مطرح شده، فرضیه اول این پژوهش را مورد تایید قرار میدهد.
سوال دوم این تحقیق این است که: آیا نهادهای اجتماعی در فرایند ترمیمی بازپروری دانش آموز بزهکار تاثیر دارد؟ وفرضیه ای که در جواب این سوال بیان وتوضیح داده می شود این است که: نهادهای دولتی و اجتماعی موظف به اتخاذ تدابیری جهت جلوگیری از آسیب های اجتماعی در میان دانش آموزان می باشند، چون تأییدات گروهی و آسیب های اجتماعی با هم رابطه دارند و گروه های هم سال در بروز آسیب های اجتماعی فعالانه عمل می کنند، نهادهای دولتی موظفند از طریق روش های اصلاح مدارانه گروهی و با مباحث مشاوره و مدد کاری اجتماعی آنان را یاری دهند، همچنین امکان تفریح سالم و خدمات تفریحی برای تخلیه مثبت انرژی انباشته شده نیروی جوانی دانش آموزان را فراهم نموده تا به راحتی در دسترس آنها قرار گیرد و نیازهای خانواده های فقیر و محروم از طریق نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد حضرت امام(ره) و بهزیستی با دادن وام خود کفایی و خود اشتغالی بر طرف گردد و این تاثیر نهادهای اجتماعی را در مود فرضیه دوم بیان و تأیید می کند.
سوال سوم این پژوهش نیز بدین شرح است که: در سازو کار ترمیمی چه شیوه هایی را برای اصلاح انحرافات اخلاقی در مدارس ناحیه فلاورجان می توان به کار گرفت؟ فرضیه وشرح آن اینکه: برای اصلاح انحرافات اخلاقی نوجوانان دختر دانش آموز این منطقه وبالا بردن بینش وبصیرت آنها، بین همه عوامل تربیتی یعنی خانواده، مدرسه ودولت و جامعه باید هماهنگی لازم برقرار شده و با اتخاذ تصمیمات مناسب و دادن آگاهیهای لازم به جوانان، آنها را از تهاجمات فرهنگی در این زمینه مطلع ساخته واز ایجاد انحرافات بعدی جلوگیری به عمل آورد، زیرا زیان رعایت نکردن اصول اخلاقی در مسائل جنسی، همهی جامعه را دچار مصائب ومشکلات زیادی خواهد کرد وفرضیه سوم با بیان شیوه های ترمیمی اصلاح -گرانه روش های مناسب و راه حلهای خوبی را در این زمینه ارائه می دهد.
بنابراین پس از بررسی مصاحبه ها وتحقیقات انجام شده در مورد دانش آموزان در معرض بزه مدارس دخترانه منطقه فلاورجان، در خلال پژوهش این نتایج حاصل شد که: مشکلات و ویژگیهای رفتاری دانش آموزان این مدارس از مسائلی است که می¬تواند زمینه ارتکاب جرائم جنسی را در دانش آموزان فراهم نموده و سبب سوق دادن آنها به سمت بزه میشود، برای نجات کودکان و نوجوانان از سقوط در ورطه جرم و جنایت تنها، مبارزه با جرایم آنان کافی نیست بلکه جامعه باید با وضع قوانین و مقررات لازم کودکان و نوجوانان را تحت حمایت قانونی خود قرار دهد و در مواقع ضروری از حقوق آنها دفاع کند. انجام راهکارهای ترمیمی واصلاح مدارانه، در کنترل جرائم جنسی دانش آموزی، با همکاری اولیاء دانشآموزان ومربیان ومشاوران مدارس و مساعدت همه اقشار جامعه از ادامه بزه در آنها جلوگیری کرده و به بازپروری آنها کمک می نماید، برای جبران خسارات وارده به دانش آموز بزه دیده، بهترین وسالم ترین شیوهی، اصلاح انحرافات به روش ترمیمی، با استفاده از روش¬های گردهمایی گروه جامعه یا خانواده و شنیدن وبه کار بستن نظرات وتجربیات آنان، میانجیگری وانضباط ترمیمی است، عدالت ترمیمی به دنبال برقراری تعادل میان دغدغه ها ونگرانیهای بزه دیده وجامعه، همچنین کمک به ترمیم و بهبودی او، همراه با نیاز به بازگرداندن دوباره نواجوان در معرض بزه به جامعه است. همچنین با فراهم کردن زمینه های پیشرفت برای افراد در معرض بزه، برای جبران خسارات وارده به آن ها کمک نموده و زندگی همراه با آرامش و به دور از هرگونه تنش و ناهنجاری را برای آنها فراهم سازد.
